«نوپو» مخفف «نیروی ویژه پاسداران ولایت» است. این واحد یکی از زیرمجموعههای یگان ویژه فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که مأموریتهایی مانند رهایی گروگان و خنثیسازی عملیات تروریستی را بر عهده دارد.
پیش از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، مأموریتهای رهایی گروگان و ضدتروریستی بر عهده تیپ ۶۵ نوهد (نیروی ویژه هوابرد) بود. پس از انقلاب، نیاز به تشکیل واحدی ویژه در نیروی انتظامی احساس شد که بتواند بهطور مستقل به این مأموریتها بپردازد. در سال ۱۳۷۰، واحد رهایی گروگان تشکیل شد و در سال ۱۳۷۴ بهصورت منسجمتری سازماندهی گردید. در سال ۱۳۷۶، وظیفه مقابله با تیمهای تروریستی به این واحد سپرده شد.
نیروهای نوپو در ابتدا توسط تیپ ۶۵ نوهد آموزش میدیدند، اما امروزه استادانی از خود یگان به نیروهای جدید آموزش میدهند. این آموزشها شامل مهارتهای تیراندازی، رهایی گروگان، خنثیسازی بمب و مقابله با تهدیدات تروریستی است.
پوشش نیروهای نوپو در دو نوع پلنگی و مشکی یکپارچه تعریف شده است. لباس پلنگی مشابه لباس نیروهای یگان ویژه است و بیشتر در امور غیرعملیاتی استفاده میشود. نوع مشکی یکپارچه در مأموریتها، مراسم رسمی و مانورها به کار میرود. این پوشش تماماً مشکی و بهصورت یکپارچه مانند لباس خلبانان است که به گفته فرمانده آن، به دلیل ایجاد رعب و وحشت در برابر اهدافشان بدین گونه انتخاب شده است.
در منابع موجود، دو نام برای این واحد استفاده شده است. در سال ۱۳۹۱، حسن کریمی، فرمانده وقت این نیروها، نام این واحد را «نیروهای ویژه پاسدار ولایت» برشمرد؛ حال آنکه تا قبل از آن، نوپو مخفف «نیروهای ویژه پادوحشت» قلمداد میشد. وی در توجیه این عمل گفت که در اصطلاحات بینالمللی برای این نیروها نام پادوحشت کاربرد دارد، اما ما آن را به پاسدار ولایت تغییر دادیم.
نوپو در عملیاتهای مختلفی شرکت داشته است، از جمله حمله به کوی دانشگاه تهران در تیرماه ۱۳۷۸، ناآرامیهای پس از اعلام نتایج انتخابات ۱۳۸۸، حمله تروریستی داعش به مجلس ایران، اعتراضات سال ۱۳۹۶ و اعتراضات ۱۳۹۸ ایران.
فرماندهان این واحد در طول سالها تغییر کردهاند. سرهنگ محمود محمودی تا سال ۱۳۹۱، سرهنگ محمد طراقیه از ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳، سرهنگ حسین امجدیان از ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ و سرهنگ دوم محسن ابراهیمی از ۱۳۹۵ تاکنون فرماندهی این واحد را بر عهده داشتهاند.
بهطور کلی، نوپو بهعنوان یکی از واحدهای ویژه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، نقش مهمی در حفظ امنیت و مقابله با تهدیدات تروریستی و رهایی گروگانها ایفا میکند.