پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945، یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رویدادهای تاریخ معاصر به شمار می‌رود. این جنگ که از سال 1939 آغاز شده بود، شامل درگیری‌های گسترده‌ای در سطح جهانی بود و کشورهای متعددی را درگیر کرد. پایان این جنگ با تسلیم بی قید و شرط آلمان نازی در ماه مه و سپس ژاپن در سپتامبر، به شکل‌گیری نظم جدید جهانی و تأسیس سازمان ملل متحد منجر شد. این رویداد نه تنها به پایان خشونت‌های نظامی و انسانی منجر شد، بلکه تغییرات عمده‌ای در سیاست‌های جهانی، مرزهای جغرافیایی و روابط بین‌الملل به وجود آورد.
تأثیرات اجتماعی پایان جنگ جهانی دوم
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 نه تنها به یک دوره طولانی از خشونت و ویرانی پایان داد، بلکه تأثیرات عمیق و گسترده‌ای بر جنبه‌های اجتماعی جوامع مختلف گذاشت. این جنگ، که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مخرب‌ترین در تاریخ بشر شناخته می‌شود، تغییرات بنیادینی را در ساختار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشورها به وجود آورد. یکی از نخستین تأثیرات اجتماعی پایان جنگ، تغییر در نقش‌های جنسیتی بود. در طول جنگ، زنان به طور گسترده‌ای وارد بازار کار شدند و در مشاغل مختلفی که قبلاً مختص مردان بود، فعالیت کردند. این تغییر نه تنها به افزایش استقلال اقتصادی زنان کمک کرد، بلکه به تدریج منجر به تغییر نگرش‌ها نسبت به نقش‌های سنتی جنسیتی شد.
علاوه بر این، پایان جنگ جهانی دوم به ظهور جنبش‌های اجتماعی و سیاسی جدیدی انجامید. با توجه به ویرانی‌های ناشی از جنگ و نیاز به بازسازی، بسیاری از کشورها به سمت ایجاد نظام‌های اجتماعی و اقتصادی جدیدی حرکت کردند. به عنوان مثال، در اروپا، برنامه مارشال به بازسازی اقتصادی و اجتماعی کشورهای ویران‌شده کمک کرد و در نتیجه، زمینه‌ساز شکل‌گیری اتحادیه‌های اقتصادی و سیاسی شد. این تحولات نه تنها به بهبود شرایط زندگی مردم کمک کرد، بلکه به تقویت همکاری‌های بین‌المللی و ایجاد نهادهای جدیدی مانند سازمان ملل متحد انجامید.
در این راستا، تأثیرات اجتماعی پایان جنگ جهانی دوم همچنین به تغییرات فرهنگی منجر شد. با توجه به تجربیات تلخ جنگ، بسیاری از جوامع به دنبال ایجاد فرهنگ صلح و همزیستی مسالمت‌آمیز بودند. این تغییرات فرهنگی به ظهور جنبش‌های هنری و ادبی جدیدی انجامید که به نقد جنگ و خشونت پرداخته و به ترویج ارزش‌های انسانی و اجتماعی کمک کردند. به عنوان مثال، ادبیات پس از جنگ جهانی دوم به بررسی عمیق‌تر مسائل انسانی و اجتماعی پرداخت و نویسندگانی چون کورت ونه‌گوت و ویلیام گلدینگ آثار خود را در این زمینه خلق کردند.
همچنین، پایان جنگ جهانی دوم به افزایش آگاهی‌های اجتماعی و سیاسی در میان مردم انجامید. با توجه به تجربیات مشترک از جنگ، مردم به اهمیت مشارکت در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی پی بردند و به تدریج به سمت ایجاد جوامع دموکراتیک‌تر حرکت کردند. این آگاهی اجتماعی نه تنها به تقویت حقوق بشر و عدالت اجتماعی کمک کرد، بلکه به شکل‌گیری جنبش‌های حقوق مدنی و اجتماعی در دهه‌های بعدی انجامید.
در نهایت، می‌توان گفت که پایان جنگ جهانی دوم تأثیرات عمیق و گسترده‌ای بر جنبه‌های مختلف اجتماعی جوامع گذاشت. این تأثیرات نه تنها به تغییرات در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی منجر شد، بلکه به ایجاد آگاهی‌های جدید و تحولات سیاسی و اقتصادی نیز انجامید. به این ترتیب، پایان جنگ جهانی دوم نه تنها یک نقطه عطف تاریخی بود، بلکه زمینه‌ساز تغییرات بنیادینی در زندگی اجتماعی انسان‌ها شد که آثار آن تا به امروز ادامه دارد.
نقش ایران در پایان جنگ جهانی دوم
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 نه تنها به تغییرات عمده‌ای در نقشه سیاسی جهان منجر شد، بلکه تأثیرات عمیقی بر کشورهای مختلف، از جمله ایران، داشت. در این دوران، ایران به عنوان یک کشور استراتژیک در خاورمیانه، نقش مهمی در تحولات جنگ ایفا کرد. از آنجا که ایران در مسیر تأمین منابع نفتی برای متفقین قرار داشت، این کشور به یکی از نقاط کلیدی در جنگ تبدیل شد. به ویژه، نفت ایران به عنوان یکی از منابع حیاتی برای نیروهای متفقین در جبهه‌های مختلف جنگ به شمار می‌رفت.
در سال‌های ابتدایی جنگ، ایران تحت اشغال نیروهای متفقین قرار گرفت. این اشغال به دلیل نگرانی از نفوذ آلمان نازی و همچنین تأمین منابع مورد نیاز برای جنگ بود. در این راستا، ایران به عنوان یک کریدور ترانزیتی برای ارسال تجهیزات و منابع به شوروی و دیگر کشورهای متفقین عمل کرد. این وضعیت نه تنها به تقویت موقعیت ایران در عرصه بین‌المللی کمک کرد، بلکه باعث شد تا کشور با چالش‌های داخلی و خارجی متعددی مواجه شود. به عنوان مثال، اشغال ایران منجر به بروز تنش‌های سیاسی و اجتماعی در داخل کشور شد و گروه‌های مختلفی به دنبال بهره‌برداری از این شرایط بودند.
با نزدیک شدن به پایان جنگ، تحولات سیاسی در ایران نیز شتاب بیشتری گرفت. در این زمان، فشارهای داخلی برای استقلال و خودمختاری افزایش یافت و گروه‌های مختلف سیاسی به دنبال تغییرات اساسی در ساختار قدرت بودند. این تحولات به ویژه پس از کنفرانس‌های یالتا و پوتسدام که در آن‌ها سرنوشت پس از جنگ اروپا و آسیا مورد بحث قرار گرفت، شدت گرفت. در این کنفرانس‌ها، متفقین به تقسیم مناطق تحت نفوذ خود پرداخته و ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای مورد توجه قرار گرفت.
نقش ایران در پایان جنگ جهانی دوم همچنین به تأسیس سازمان ملل متحد و شکل‌گیری نظم نوین جهانی مرتبط بود. ایران به عنوان یکی از کشورهای مؤسس این سازمان، در تلاش‌های بین‌المللی برای حفظ صلح و امنیت جهانی شرکت کرد. این مشارکت نه تنها به تقویت موقعیت ایران در جامعه جهانی کمک کرد، بلکه به ایجاد روابط دیپلماتیک جدید با کشورهای مختلف نیز منجر شد.
در نهایت، پایان جنگ جهانی دوم و تأثیرات آن بر ایران، زمینه‌ساز تغییرات عمده‌ای در سیاست داخلی و خارجی کشور شد. این تحولات به تدریج به شکل‌گیری جنبش‌های ملی و اجتماعی در ایران انجامید و در نهایت به وقوع انقلاب اسلامی در سال 1979 منجر شد. بنابراین، نقش ایران در پایان جنگ جهانی دوم نه تنها به عنوان یک کشور اشغال‌شده، بلکه به عنوان یک بازیگر فعال در تحولات جهانی و منطقه‌ای قابل توجه است. این دوران، نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران به شمار می‌رود که تأثیرات آن تا به امروز ادامه دارد.
تغییرات سیاسی پس از پایان جنگ جهانی دوم
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 نه تنها به یک دوره طولانی از خشونت و ویرانی پایان داد، بلکه به تغییرات سیاسی عمیق و گسترده‌ای در سطح جهانی منجر شد. این تغییرات به‌ویژه در اروپا و آسیا مشهود بود و تأثیرات آن تا به امروز ادامه دارد. با شکست قدرت‌های محور، نظم جهانی جدیدی شکل گرفت که در آن ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی به عنوان دو ابرقدرت اصلی ظهور کردند. این دو کشور به سرعت به رقابت برای نفوذ سیاسی، اقتصادی و نظامی در نقاط مختلف جهان پرداختند و این رقابت به جنگ سرد معروف شد.
در اروپا، جنگ جهانی دوم به ویرانی بسیاری از کشورها انجامید و این ویرانی‌ها نیاز به بازسازی و تجدید نظر در ساختارهای سیاسی را به وجود آورد. کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده، با برنامه مارشال به بازسازی اقتصادی و سیاسی اروپا کمک کردند. این برنامه نه تنها به احیای اقتصاد کشورهای اروپایی کمک کرد، بلکه به تقویت دموکراسی و نهادهای سیاسی در این کشورها نیز انجامید. در مقابل، کشورهای شرقی تحت نفوذ شوروی به سمت نظام‌های کمونیستی گرایش پیدا کردند و این امر به تقسیم اروپا به دو بلوک غربی و شرقی منجر شد.
علاوه بر این، پایان جنگ جهانی دوم به ظهور جنبش‌های استقلال‌طلبانه در مستعمرات آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین نیز کمک کرد. بسیاری از کشورها که تحت سلطه قدرت‌های استعماری بودند، با الهام از اصول خودمختاری و حق تعیین سرنوشت، به مبارزه برای استقلال پرداختند. این روند به ویژه در دهه‌های 1950 و 1960 شتاب گرفت و منجر به تشکیل کشورهای جدیدی شد که به دنبال ایجاد هویت ملی و سیاسی مستقل بودند.
در این میان، سازمان ملل متحد به عنوان یک نهاد بین‌المللی جدید تأسیس شد تا به حفظ صلح و امنیت جهانی کمک کند. این سازمان تلاش کرد تا از بروز جنگ‌های جدید جلوگیری کند و به حل و فصل منازعات بین‌المللی بپردازد. با این حال، در عمل، تنش‌های جنگ سرد و رقابت‌های ابرقدرت‌ها مانع از تحقق کامل اهداف این سازمان شد.
در نهایت، تغییرات سیاسی پس از پایان جنگ جهانی دوم نه تنها به شکل‌گیری نظم جدید جهانی انجامید، بلکه به تحولات عمیق‌تری در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی کشورهای مختلف نیز منجر شد. این تحولات به‌ویژه در زمینه حقوق بشر و دموکراسی تأثیرگذار بود و به تدریج موجب شکل‌گیری جنبش‌های اجتماعی و سیاسی جدیدی در سطح جهانی شد. به‌طور کلی، پایان جنگ جهانی دوم نقطه عطفی در تاریخ معاصر بود که نه تنها به پایان یک دوره خشونت و ویرانی انجامید، بلکه زمینه‌ساز تغییرات سیاسی و اجتماعی عمیق‌تری در سطح جهانی گردید. این تغییرات همچنان بر روابط بین‌الملل و ساختارهای سیاسی کشورهای مختلف تأثیرگذار است و درک آن‌ها برای تحلیل وضعیت کنونی جهان ضروری است.
پیامدهای اقتصادی پایان جنگ جهانی دوم
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 نه تنها به یک دوره طولانی از خشونت و ویرانی خاتمه داد، بلکه پیامدهای اقتصادی عمیق و گسترده‌ای را به همراه داشت که تأثیرات آن تا دهه‌ها بعد احساس می‌شد. یکی از نخستین پیامدهای اقتصادی این جنگ، ویرانی زیرساخت‌ها و صنایع در کشورهای درگیر بود. بسیاری از شهرها به خاکستر تبدیل شدند و کارخانه‌ها و تأسیسات تولیدی به شدت آسیب دیدند. این ویرانی‌ها نیاز به بازسازی فوری و گسترده‌ای داشتند که خود به یک چالش بزرگ اقتصادی تبدیل شد.
در این راستا، برنامه مارشال که در سال 1948 توسط ایالات متحده معرفی شد، به عنوان یک اقدام کلیدی برای بازسازی اقتصادهای ویران‌شده اروپا مطرح گردید. این برنامه شامل کمک‌های مالی و فنی به کشورهای اروپایی بود که به سرعت به احیای صنایع و زیرساخت‌ها کمک کرد. به علاوه، این کمک‌ها به تقویت روابط اقتصادی و سیاسی میان ایالات متحده و کشورهای اروپایی منجر شد و زمینه‌ساز شکل‌گیری بلوک غرب در دوران جنگ سرد گردید.
از سوی دیگر، پایان جنگ جهانی دوم همچنین به تغییرات عمده‌ای در ساختار اقتصادی جهانی منجر شد. ظهور ایالات متحده به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی و سیاسی، به همراه کاهش نفوذ کشورهای اروپایی، به تغییر موازنه قدرت در سطح جهانی انجامید. این تغییرات نه تنها بر روی اقتصاد کشورهای درگیر تأثیر گذاشت، بلکه به شکل‌گیری نهادهای بین‌المللی جدیدی مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی نیز انجامید که هدف آن‌ها حمایت از ثبات اقتصادی و توسعه در سطح جهانی بود.
علاوه بر این، جنگ جهانی دوم به تغییرات عمده‌ای در بازار کار و نیروی انسانی نیز منجر شد. با بازگشت سربازان به خانه، نیاز به نیروی کار در صنایع و خدمات افزایش یافت. این امر به ویژه در ایالات متحده مشهود بود، جایی که رشد اقتصادی سریع و افزایش تولید ناخالص داخلی به دنبال داشت. در این دوران، زنان که در طول جنگ به نیروی کار پیوسته بودند، به تدریج به نقش‌های جدیدی در جامعه و اقتصاد دست یافتند.
در نهایت، پیامدهای اقتصادی پایان جنگ جهانی دوم به شکل‌گیری یک نظام اقتصادی جدید در سطح جهانی انجامید. این نظام که بر پایه همکاری‌های بین‌المللی و تجارت آزاد بنا شده بود، به کشورهای مختلف این امکان را داد که از مزایای اقتصادی یکدیگر بهره‌مند شوند. به این ترتیب، پایان جنگ جهانی دوم نه تنها به یک دوره جدید از صلح و همکاری بین‌المللی منجر شد، بلکه به تحولات اقتصادی عمیق و پایدار در سطح جهانی انجامید که تأثیرات آن تا به امروز ادامه دارد. در مجموع، این تحولات نشان‌دهنده این است که چگونه یک بحران بزرگ می‌تواند به فرصت‌های جدیدی برای رشد و توسعه اقتصادی تبدیل شود.
بررسی توافقات صلح پس از پایان جنگ جهانی دوم
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 نه تنها به یک دوره تاریک و ویرانگر در تاریخ بشر خاتمه داد، بلکه آغازگر تحولات عمیق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در سطح جهانی بود. با پایان این جنگ، نیاز به توافقات صلح و بازسازی روابط بین‌المللی به شدت احساس می‌شد. در این راستا، چندین توافقنامه و کنفرانس بین‌المللی به منظور تعیین سرنوشت کشورهای درگیر و ایجاد سازوکارهای جدید برای جلوگیری از بروز جنگ‌های آینده شکل گرفت.
یکی از مهم‌ترین توافقات، کنفرانس یالتا بود که در فوریه 1945 برگزار شد. در این کنفرانس، رهبران سه کشور بزرگ متفقین، یعنی ایالات متحده، بریتانیا و اتحاد جماهیر شوروی، به بحث و تبادل نظر درباره آینده اروپا و تقسیم مناطق تحت کنترل پرداختند. این توافقات به نوعی زمینه‌ساز تقسیم اروپا به دو بلوک شرق و غرب شد که پیامدهای آن تا سال‌ها بعد ادامه داشت. به علاوه، کنفرانس پوتسدام که در تابستان 1945 برگزار شد، به تعیین شرایط صلح و بازسازی آلمان پرداخت و تصمیماتی در مورد محاکمه جنایتکاران جنگی اتخاذ کرد.
در کنار این توافقات، تأسیس سازمان ملل متحد در سال 1945 به عنوان یک نهاد بین‌المللی برای حفظ صلح و امنیت جهانی، یکی از دستاوردهای مهم پس از جنگ بود. این سازمان با هدف جلوگیری از بروز جنگ‌های جدید و ترویج همکاری‌های بین‌المللی تأسیس شد و به تدریج نقش مهمی در حل و فصل منازعات جهانی ایفا کرد. به علاوه، اعلامیه جهانی حقوق بشر که در سال 1948 به تصویب رسید، به عنوان یک سند بنیادین در زمینه حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، تأثیر عمیقی بر سیاست‌های داخلی و خارجی کشورها گذاشت.
از سوی دیگر، توافقات صلح در سطح منطقه‌ای نیز به وقوع پیوست. به عنوان مثال، توافقات صلح در آسیا و خاورمیانه به ویژه در مورد وضعیت ژاپن و کشورهای عربی، به شکل‌گیری نظم جدیدی در این مناطق کمک کرد. در این راستا، معاهده سانفرانسیسکو در سال 1951 به پایان اشغال ژاپن و بازگشت این کشور به جامعه بین‌المللی منجر شد. همچنین، در خاورمیانه، تلاش‌ها برای ایجاد صلح میان کشورهای عربی و اسرائیل در دهه‌های بعدی آغاز شد که هنوز هم ادامه دارد.
در نهایت، می‌توان گفت که توافقات صلح پس از پایان جنگ جهانی دوم نه تنها به پایان یک دوره ویرانگر کمک کرد، بلکه زمینه‌ساز تحولات جدیدی در عرصه بین‌المللی شد. این توافقات با هدف ایجاد ثبات و امنیت جهانی، به شکل‌گیری نهادهای بین‌المللی و قوانین جدید منجر شد که هنوز هم تأثیرات آن در سیاست‌های جهانی محسوس است. به این ترتیب، پایان جنگ جهانی دوم نه تنها یک نقطه عطف در تاریخ بشریت بود، بلکه آغازگر دوره‌ای جدید از همکاری و همزیستی میان ملت‌ها به شمار می‌رود.
تأثیر پایان جنگ جهانی دوم بر فرهنگ و هنر
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 نه تنها به یک دوره طولانی از خشونت و ویرانی خاتمه داد، بلکه تأثیرات عمیق و گسترده‌ای بر فرهنگ و هنر در سطح جهانی گذاشت. این جنگ، که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مخرب‌ترین درگیری‌های تاریخ بشر شناخته می‌شود، باعث شد تا هنرمندان و نویسندگان به بازنگری در ارزش‌ها و مفاهیم انسانی بپردازند. در واقع، این دوره به نوعی نقطه عطفی در تاریخ هنر و فرهنگ به شمار می‌آید.
با پایان جنگ، بسیاری از هنرمندان به بررسی موضوعاتی چون جنگ، صلح، و انسانیت پرداختند. آثار هنری به عنوان ابزاری برای بیان احساسات و تجربیات تلخ جنگ به کار گرفته شدند. به عنوان مثال، نقاشی‌های اکسپرسیونیستی و سوررئالیستی به شدت تحت تأثیر این وقایع قرار گرفتند و هنرمندانی چون پابلو پیکاسو و مارسل دوشان به خلق آثاری پرداختند که به وضوح نشان‌دهنده تأثیرات جنگ بر روان انسان‌ها بود. این آثار نه تنها به بازتاب احساسات فردی پرداخته، بلکه به نقد اجتماعی و سیاسی نیز توجه داشتند.
علاوه بر این، ادبیات نیز تحت تأثیر پایان جنگ جهانی دوم دستخوش تغییرات عمده‌ای شد. نویسندگانی چون ارنست همینگوی و کورت وونگت به توصیف تجربیات خود از جنگ و تأثیرات آن بر زندگی انسان‌ها پرداختند. رمان‌ها و داستان‌های کوتاه این نویسندگان به بررسی عمیق‌تر مفاهیمی چون هویت، از دست دادن، و جستجوی معنا در دنیای پس از جنگ پرداختند. این ادبیات نه تنها به بازتاب تجربیات شخصی نویسندگان پرداخته، بلکه به نوعی نمایانگر احساسات جمعی جامعه نیز بود.
در زمینه موسیقی، پایان جنگ جهانی دوم نیز تحولی شگرف به همراه داشت. آهنگسازان و موسیقیدانان به خلق آثار جدیدی پرداختند که به نوعی بازتاب‌دهنده احساسات و تجربیات دوران جنگ بود. موسیقی جاز و بلوز به عنوان نمادهایی از مقاومت و امید در برابر سختی‌ها شناخته شدند. این سبک‌ها نه تنها در ایالات متحده بلکه در سراسر جهان گسترش یافتند و به نوعی زبان مشترکی برای بیان احساسات انسانی تبدیل شدند.
در نهایت، تأثیر پایان جنگ جهانی دوم بر فرهنگ و هنر به شکل‌گیری جنبش‌های جدید هنری و فرهنگی منجر شد. جنبش‌هایی چون پست‌مدرنیسم و فمینیسم در این دوره شکل گرفتند و به نقد و بررسی مفاهیم سنتی پرداختند. این جنبش‌ها به هنرمندان و نویسندگان این امکان را دادند که از قالب‌های سنتی خارج شوند و به خلق آثار نوآورانه و چالش‌برانگیز بپردازند.
به طور کلی، پایان جنگ جهانی دوم نه تنها به پایان یک دوره تاریک در تاریخ بشر منجر شد، بلکه به عنوان محرکی برای تحول و نوآوری در فرهنگ و هنر عمل کرد. این تحولات نه تنها به بازتاب تجربیات تلخ جنگ پرداختند، بلکه به جستجوی امید و معنا در دنیای جدید نیز توجه داشتند. در نتیجه، این دوره به عنوان یک فصل مهم در تاریخ فرهنگ و هنر جهان به یاد خواهد ماند.
سوالات متداول
1. **سوال:** پایان جنگ جهانی دوم در چه سالی اتفاق افتاد؟
**پاسخ:** 1945.
2. **سوال:** چه رویدادی به پایان جنگ جهانی دوم در اروپا منجر شد؟
**پاسخ:** تسلیم آلمان نازی در مه 1945.
3. **سوال:** چه دو بمب اتمی در پایان جنگ جهانی دوم بر روی کدام شهرها انداخته شد؟
**پاسخ:** بمب‌های اتمی بر روی هیروشیما و ناگازاکی در ژاپن انداخته شدند.
4. **سوال:** چه توافقی در سال 1945 برای ایجاد صلح و همکاری بین‌المللی پس از جنگ امضا شد؟
**پاسخ:** تأسیس سازمان ملل متحد.
5. **سوال:** چه کشورهایی به عنوان متفقین در جنگ جهانی دوم شناخته می‌شوند؟
**پاسخ:** ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی، بریتانیا و چین.
6. **سوال:** چه کنفرانسی در سال 1945 برای برنامه‌ریزی پس از جنگ و تقسیم آلمان برگزار شد؟
**پاسخ:** کنفرانس پوتسدام.
جمع بندی
پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 به عنوان یک نقطه عطف تاریخی شناخته می‌شود که منجر به تغییرات عمده‌ای در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جهان شد. این جنگ با تلفات انسانی و ویرانی‌های گسترده‌ای همراه بود و به ظهور قدرت‌های جدید جهانی و تقسیم اروپا به بلوک‌های شرق و غرب انجامید. همچنین، تأسیس سازمان ملل متحد و تلاش برای ایجاد صلح و امنیت جهانی از نتایج مهم این جنگ بود. پایان جنگ جهانی دوم نه تنها به پایان یک دوره تاریک در تاریخ بشر انجامید، بلکه زمینه‌ساز تحولات جدیدی در روابط بین‌الملل و شکل‌گیری نظم جهانی جدید شد.
