در پایان شاهنامه، فردوسی با داستان یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی، به شرح وقایع و سرنوشت این پادشاه و سقوط سلسلهٔ ساسانیان می‌پردازد. پس از این روایت، فردوسی به تاریخ پایان سرایش شاهنامه اشاره کرده و می‌گوید:
اصل شعر:
“`
سرآمد کنون قصهٔ یزدگرد
به ماه سپندارمذ روز ارد
ز هجرت شده پنج هشتاد بار
به نام جهان داور کردگار
از این پس نمیرم که من زنده‌ام
که تخم سخن من پراگنده‌ام
“`
معنی ابیات
در این ابیات، فردوسی اعلام می‌کند که داستان یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی، به پایان رسیده است. او تاریخ پایان سرایش شاهنامه را به ماه اسفند و روز ارد از سال ۴۰۰ هجری قمری، معادل ۳۸۸ خورشیدی و ۱۰۱۰ میلادی، مشخص می‌کند و این را به نام خداوند جهان تقدیم می‌نماید.
در بیت بعد، فردوسی با افتخار بیان می‌کند که با سرایش شاهنامه، نام و یاد او جاودانه خواهد ماند. او اشاره می‌کند که سخنان و اشعارش همچون بذری پراکنده در جهان خواهد بود و به این ترتیب، او هرگز نخواهد مرد.
تفسیر و تحلیل کلی شعر
این ابیات نشان‌دهندهٔ امید و آرزوی فردوسی برای ماندگاری اثرش و تأثیر آن بر نسل‌های آینده است. فردوسی با اشاره به پایان داستان یزدگرد سوم، به نمادین‌ترین شکل ممکن به پایان یک دورهٔ تاریخی اشاره می‌کند و در نهایت، با اعلام تاریخ پایان سرایش شاهنامه، این اثر بزرگ را به خداوند تقدیم می‌کند.
پیام کلی این ابیات، نشان‌دهندهٔ تلاش و زحمت فردوسی در سرایش شاهنامه و امید او به جاودانگی نام و اثرش است. او معتقد است که با این کار، نامش برای همیشه زنده خواهد ماند و سخنانش همچون بذری در جهان پراکنده خواهد شد. این امر نشان‌دهندهٔ اعتماد به نفس و اعتقاد عمیق فردوسی به ارزش و اهمیت شاهنامه به عنوان یک اثر فرهنگی و ادبی ارزشمند است.
توصیه می‌کنیم حتماً مقاله شعر مولانا در مورد مهربانی را مطالعه کنید.
برای درک عمیق‌تر این موضوع، مطلب شعر حافظ در مورد شب یلدا کوتاه را بخوانید.
مقاله شعر مولانا در مورد عشق منبع بسیار خوبی برای یادگیری بیشتر است.
در این مقاله غزل شماره 90 حافظ اطلاعات مفیدی آمده است.
در اینجا می‌توانید اطلاعات کامل‌تری درباره شعر پاییز فروغ فرخزاد بیابید.
مقاله شعر زمستان فروغ فرخزاد منبع بسیار خوبی برای یادگیری بیشتر است.
