در مقاله:
### اصل شعر
از خدا خواهیم توفیق ادب
بی‌ادب محروم ماند از لطف رب
بی‌ادب تنها نه خود را داشت بد
بلکه آتش در همه آفاق زد
### معنی ابیات
**بیت اول:**
در این بیت، شاعر از خداوند طلب می‌کند که به انسان‌ها توفیق رعایت ادب را عطا کند. اشاره‌ای به این دارد که افرادی که ادب ندارند، از لطف و مرحمت خداوند بی‌بهره خواهند ماند.
**بیت دوم:**
در اینجا، فردوسی بیان می‌کند که بی‌ادبی نه تنها به خود شخص آسیب می‌زند، بلکه می‌تواند برای جامعه نیز زیان‌آور باشد و مشکلات و دردسرهایی را در گستره‌ای وسیع ایجاد کند.
### تفسیر و تحلیل کلی شعر
فردوسی در این ابیات به اهمیت بسیار بالای ادب در زندگی فردی و اجتماعی اشاره می‌کند. او ادب را به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین فضایل انسانی معرفی کرده و بر این باور است که ادب می‌تواند جلب‌کننده لطف الهی باشد. از سوی دیگر، بی‌ادبی نه تنها به فرد آسیب می‌زند بلکه جامعه را نیز دچار مشکلات و آشفتگی می‌کند. این پیام نشان‌دهنده ارزش بالای اخلاق و رفتار پسندیده در تعاملات اجتماعی و فردی است. فردوسی با این ابیات، بر اهمیت تأثیرگذاری اخلاق خوب در بهبود روابط اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی تأکید می‌کند.
