در این پست می خواهیم “شب یلدا امسال چند شنبه است؟| شب چله ۱۴۰۳ چه تاریخی است؟+ امسال ۲ شب یلدا داریم؟” را توضیح دهیم.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اندیشه معاصر، شب یلدا امسال چند شنبه است؟ شب چله ۱۴۰۳ چه تاریخی است؟ امسال ۲ شب یلدا داریم؟ در اندیشه معاصر علاوه براینکه برای کسب اطلاع مخاطبان عزیز به توضیحاتی درباره زمان دقیق شب یلدا ۱۴۰۳ پرداخته ایم به موضوع جالب داشتن دو شب یلدا می پردازیم و اضافه می کنیم که شب یلدا(شب چله) در سال ۱۴۰۳ برابر است با جمعه ۳۰ آذر ۱۴۰۳ مصادف با ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی و ۱۸ جمادی الثانیه ۱۴۴۶ قمری.
شب یلدا امسال چند شنبه است؟
شب یلدا یا شب چله یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانی است که مثل نوروز و چهارشنبه‌سوری از تاریخ و پیشینه قدیم ایران به یادگار مانده. شب یلدا در واقع از زمان غروب آفتاب در آخرین روز پاییز یعنی ۳۰ آذر شروع می‌شود و با طلوع آفتاب در اولین روز زمستان یعنی اول دی به پایان می‌رسد.
این شب از تمام شب‌های سال بلندتر است و اجداد ما هر سال آن را جشن می‌گرفته‌اند. زمان شب یلدا به تاریخ میلادی متغیر است و احتمال دارد ۲۰، ۲۱ یا حتی ۲۲ دسامبر باشد. برای مثال تاریخ شب یلدا ۹۷ و ۹۶ معادل ۲۱ دسامبر ۲۰۱۸ و ۲۰۱۷ ولی در سال ۹۵ این شب معادل ۲۰ دسامبر ۲۰۱۶ بود.
شب چله به عنوان بلندترین شب سال، برای ما ایرانی‌ها پر از خاطره است؛ از زمان کودکی که انشای شب یلدا می‌نوشتیم تا جمع شدن فامیل، انداختن سفره شب یلدا، تزیین انار شب یلدا و گوش دادن به شعر و قصه زیر کرسی. اگر می‌خواهید در مورد تاریخچه شب یلدا در شهرهای مختلف ایران و سایر کشورهای جهان بیشتر بخوانید و بدانید در هر منطقه آداب و رسوم شب یلدا چیست با ما همراه باشید.
یلدا یعنی چه؟
یلدا واژه‌ای سُریانی به معنای زایش و تولد است. سریانی زبانی بود که در میان مسیحیان رواج داشت. این معنا، از بررسی و تحقیق در واژه‌نامه‌ها و کتاب‌های تاریخی به دست آمده است. ابوریحان بیرونی، دانشمند همه فن حریف و تقویم‌شناس، از شب یلدا با نام میلاد اکبر یاد می‌کند؛ و منظور از این نام را میلاد خورشید دانسته است. کتاب آثار الباقیه نوشته اوست. کتاب به عربی نوشته شده و در حال حاضر، چند ترجمه فارسی از آن منتشر می‌شود. ابوریحان در این کتاب گاه‌شماری و تقویم اقوام مختلف را بررسی کرده است.
دقیقا مشخص نیست که واژه یلدا چه زمان و چطور وارد زبان فارسی شده است. از تاریخ اینطور بر‌می‌آید که، مسیحیان اولیه که در روم زندگی سختی داشتند و عده‌ای از آنان به ایران مهاجرت می‌کنند. به علت نزدیکی فرهنگی، این واژه سریانی به فارسی راه پیدا می‌کند.
شب چله یعنی چه؟
شب چله در حقیقت همان شب یلدا ست. چون از فردای این شب، چله بزرگ زمستان آغاز می‌شود به آن شب چله می‌گویند.
ایرانیان در زمان‌های قدیم، یک نوع تقویم کلی نگر هم داشتند. این تقویم بیشتر در کار‌های کشاورزی و دامپروری کاربرد داشت. آنها دو موقع از سال را به نام چله می‌شناختند. چله تابستان که از تیر شروع می‌شد و چله زمستان که از دی‌ماه. چله‌ها هر کدام به دو دوره تقسیم می شدند؛ چله بزرگ و چله کوچک. چهل روز ابتدایی را چله بزرگ و بیست روزِ بعد را چله کوچک می‌نامیدند.
چله بزرگ زمستان، که درست بعد از شب یلدا آغاز می‌شود؛ شروع زمستان است و شدت سرما در آن بیشتر است. چله بزرگ تا دهم بهمن طول می‌کشد. پس از آن، چله کوچک شروع و تا اول اسفند ادامه دارد. شدت سرما در چله کوچک کمتر است و آسیب کمتری هم می‌رساند. چهار روز پایان چله بزرگ، و چهار روز آغاز چله کوچک را، چهار چهار می‌گویند؛ که نهایت شدت سرما در این مدت اتفاق می‌افتد.
امسال ۲ شب یلدا داریم؟
به گزارش اندیشه معاصر، محاسبات نجومی نشان می‌دهد امسال در بیشتر شهرها؛ از جمله تهران ۳۰ آذر و اول دی، طولانی‌ترین شب‌های سال هستند و از این منظر یلدای ۱۴۰۳ به‌تنهایی طولانی‌ترین شب نیست.
آیا واقعا شب اول دی طولانی‌ترین شب سال و روز اول دی کوتاه‌ترین روز است؟ کاظم کوکرم در مورد شب یلدا و معنای آن در علم نجوم اظهار داشت: امسال شب یلدا قاعدتاً باید جمعه شب ۳۰ آذر برگزار شود که برای بسیاری مناطق نیمکره شمالی کره زمین، طولانی‌ترین شب سال هم هست.
کوکرم ادامه داد: وقتی به شب یلدا می‌رسیم از نظر نجومی خورشید به نقطه انقلاب زمستانی در کره آسمان می‌رسد؛ نقطه انقلاب زمستانی نقطه‌ای است که خورشید در آن بیشترین پیشروی را در نیمکره جنوبی آسمان از دید ناظر زمینی دارد؛ یعنی در زمانی که انقلاب زمستانی رخ می‌دهد، خورشید از هر زمان دیگری به قطب جنوب آسمان نزدیک‌تر و از قطب شمال آسمان دورتر شده است.به عبارت دیگر در روزی که خورشید به انقلاب زمستانی می‌رسد در لحظه ظهر سایه‌ها، بیشترین کشیدگی را نسبت به ظهر دیگر روزهای سال دارند.
به این شکل که اگر ما یک شاخصی (مانند یک شاقول یا میله‌ای که عمود به زمین نصب شده باشد) را در لحظه اذان ظهر در نظر بگیریم، در تمام سال در لحظه ظهر این شاخص سایه‌ای دارد، ولی در روز انقلاب زمستانی این سایه به بلندترین مقدار می‌رسد که ناشی از کمترین ارتفاع خورشید در لحظه ظهر برای ساکنان نیمکره شمالی زمین است./اندیشه معاصر
