برنا – گروه علمی و فناوری: هوش مصنوعی در دنیای فوتبال به سرعت در حال گسترش است. از تحلیل‌های پیچیده تاکتیکی گرفته تا پیش‌بینی مصدومیت‌ها، این فناوری نه‌تنها به مربیان و بازیکنان ابزارهای جدیدی برای بهبود عملکرد می‌دهد، بلکه تجربه تماشای فوتبال را نیز برای هواداران جذاب‌تر و پرجزئیات‌تر می‌کند.
فاطمه مرادخانی: فوتبال، پرطرفدارترین ورزش جهان، دیگر تنها به مهارت فیزیکی بازیکنان و شم تاکتیکی مربیان متکی نیست. در عصر فناوری، هوش مصنوعی به یکی از مؤثرترین ابزارهای تصمیم‌گیری در این ورزش بدل شده است. از تحلیل‌های تاکتیکی و بهینه‌سازی تمرینات گرفته تا پیش‌بینی مصدومیت‌ها و تعامل با هواداران، هوش مصنوعی انقلابی در شیوه بازی و مدیریت فوتبال ایجاد کرده است.
تاکتیک‌هایی فراتر از چشم انسان
یکی از پیشروترین نمونه‌ها، پروژه مشترک شرکت DeepMind و باشگاه لیورپول است. این سیستم موسوم به TacticAI با تحلیل بیش از ۷۰۰۰ کرنر لیگ برتر انگلیس، مدل‌هایی دقیق برای جای‌گیری بازیکنان در موقعیت‌های ایستگاهی ارائه می‌دهد. در بررسی‌های انجام‌شده، ۹۰ درصد از تحلیل‌گران انسانی، تاکتیک‌های پیشنهادی هوش مصنوعی را نسبت به استراتژی‌های سنتی ترجیح داده‌اند.
TacticAI با استفاده از یادگیری هندسی عمیق، نحوه حرکت بازیکنان و احتمال دریافت پاس یا شوت آنها را پیش‌بینی می‌کند. چنین فناوری‌هایی به مربیان امکان می‌دهند تصمیمات تاکتیکی خود را در زمان واقعی اتخاذ کنند؛ تصمیماتی که شاید حتی خبره‌ترین تحلیل‌گران نیز قادر به پیش‌بینی آن نباشند.
از تمرینات هوشمند تا کاهش مصدومیت‌ها
باشگاه‌های حرفه‌ای از فناوری‌های پوشیدنی مانند حسگر‌های GPS و ابزارهای بیومتریک برای جمع‌آوری داده‌های جزئی در مورد بازیکنان بهره می‌برند. این داده‌ها، شامل سرعت، شتاب، مسافت طی‌شده، ضربان قلب و نقشه‌های حرارتی، با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی تحلیل شده و به برنامه‌ریزی تمرینات شخصی‌سازی‌شده منجر می‌شوند.
برای مثال، اگر داده‌ها نشان دهند که یک مدافع به آستانه خستگی نزدیک شده، مربی می‌تواند تمرینات یا حتی زمان حضور او در مسابقه را مدیریت کند. از سوی دیگر، بازیکنانی که نیاز به تقویت عضلات انفجاری دارند، تمریناتی متناسب با نیاز‌های فیزیولوژیکی خود دریافت می‌کنند.
یکی از چالش‌های جدی فوتبال حرفه‌ای، افزایش چشمگیر آسیب‌های همسترینگ و عضلات پا در سال‌های اخیر است. برای مقابله با این معضل، باشگاه‌ها به سیستم‌های هوشمندی روی آورده‌اند که با تحلیل داده‌های بیومتریک، علائم اولیه خطر را شناسایی کرده و امکان مداخله پیشگیرانه فراهم می‌سازند.
استعدادیابی و بازار نقل‌وانتقالات با چاشنی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی در مدیریت باشگاه‌ها نیز تأثیرگذار است. الگوریتم‌های یادگیری ماشین اکنون می‌توانند داده‌های عملکردی صد‌ها بازیکن در لیگ‌های مختلف را تحلیل کرده و استعداد‌های پنهان را شناسایی کنند. این فناوری نه‌تنها به کشف بازیکنان آینده‌دار کمک می‌کند، بلکه در تعیین ارزش بازار آنها نیز مؤثر است. برای باشگاه‌هایی با بودجه محدود، استفاده از این سیستم‌ها به معنای مزیت رقابتی جدی در بازار نقل‌وانتقالات است.
هوش مصنوعی، یار دوازدهم هواداران فوتبال
تحول دیجیتال فقط زمین بازی را تحت تأثیر قرار نداده، بلکه تجربه تماشاگران را نیز دگرگون کرده است. پلتفرم‌هایی مانند Stupa Sports Analytics با تحلیل‌های زنده، نمودار‌های تاکتیکی و ارائه داده‌های دقیق، درک هواداران از مسابقات را عمیق‌تر کرده‌اند. برخی استادیوم‌ها با استفاده از فناوری واقعیت افزوده، امکان مشاهده زوایای مختلف بازی و اطلاعات در لحظه را برای تماشاگران فراهم کرده‌اند.
با وجود مزایای فراوان، هوش مصنوعی هنوز با چالش‌هایی مواجه است. مقاومت سنت‌گرایان فوتبال، نگرانی از جایگزینی قضاوت انسانی با الگوریتم‌ها، و مسائل مربوط به حفظ حریم خصوصی بازیکنان از جمله دغدغه‌های مطرح‌شده‌اند. همچنین، نبود استاندارد‌های یکپارچه در جمع‌آوری و تفسیر داده‌ها، مانعی در مسیر توسعه سریع‌تر این فناوری است.
با این حال، مسیر حرکت فوتبال به سمت استفاده گسترده‌تر از هوش مصنوعی، به‌ویژه در لیگ‌های پیشرفته اروپایی، غیرقابل‌انکار است. ترکیب علم داده با شهود انسانی نه‌تنها بازی را دقیق‌تر و جذاب‌تر کرده، بلکه افق تازه‌ای برای آینده این ورزش جهانی ترسیم می‌کند؛ افقی که در آن، ماشین و انسان نه در تقابل، بلکه در تعامل با یکدیگر خواهند بود.
